سي ان ان در تحليلي از قرارداد ايران اير با شرکت بوئينگ نوشت، با توجه به مخالفت هاي جمهوري خواهان با اين توافق، بعيد است توافق دو طرف تا قبل از انتخابات رياست جمهوري آمريکا به يک قرارداد محکم و قابل اجرا تبديل شود.
به گزارش پايگاه خبري تحليلي پيرغار، سي ان ان طي گزارشي نوشت: شرکت ايران اير، ماه گذشته توافقي را براي خريد 80 فروند هواپيماي مسافربري با بوئينگ به امضا رساند که اولين توافق عمده بين يک شرکت آمريکايي و ايران از زمان لغو تحريم ها محسوب مي شد. اين توافق پس از آن امضا شد که ايران در ماه ژانويه قراردادي را براي خريد 118 فروند هواپيما از شرکت ايرباس، رقيب اروپايي بوئينگ به امضا رسانده بود.
اين شرکت هاي هواپيما سازي و ايران مي گويند مذاکرات در خصوص اين توافق ها ادامه دارد. اما اختلافات داخلي در ايران، عدم تامين مالي و مخالفت سياسي در آمريکا موجب شده تا اجرايي شدن اين توافقها در سايه ترديد قرار بگيرد و در صورت نهايي شدن نيز، احتمال کاهش تعداد هواپيماهاي خريداري شده وجود دارد.
خزانه داري امريکا يک مجوز کلي براي فروش هواپيما به ايران صادر کرده، اما هر قرارداد فروشي نياز به يک مجوز جداگانه نيز دارد. قانون گذاران جمهوري خواه تلاش دارند تا از صدور اين مجوز خودداري کنند.
به گفته کارشناسان، هرچند باراک اوباما اعلام کرد که هر مصوبه اي را که توافق هسته اي را به خطر بياندازد وتو خواهد کرد، اما مخالفت هاي سياسي جمهوري خواهان شانس اينکه يادداشت تفاهم بوئينگ با ايران بتواند قبل از انتخابات رياست جمهوري آمريکا به يک توافق محکم تبديل شود را کاهش داده است.
علوي، وکيل تجاري و مدير موسسه حقوقي آکريويس در واشنگتن در اين باره گفت: «(مصوبه مجلس نمايندگان آمريکا) کاملا به دقت طراحي شده تا عملا توافق هسته اي را قبل از انتخابات رياست جمهوري امريکا بي تاثير سازد.»
اگر دونالد ترامپ جمهوري خواه در انتخابات ماه نوامبر برنده شود، تکليف قرارداد بوئينگ با ايران نامعلوم تر خواهد شد. ترامپ در ميتينگ هاي انتخاباتي خود همواره از توافق با ايران انتقاد کرده است.
از سوي ديگر، قرارداد با شرکت هاي ايرباس و بوئينگ به عنوان يک دستاورد مهم براي دولت حسن روحاني محسوب مي شد، وي به رغم مخالفت هاي اصولگرايان توافق هسته اي را به نتيجه رساند و اکنون مي خواهد قبل از انتخابات رياست جمهوري در ماه مي، نتايج اقتصادي اين توافق را پررنگ سازد.
علوي گفت: «وي (روحاني) نياز دارد که نشان دهد توافق هسته اي براي مردم ايران داراي دستاورد بوده است.»
تحليلگران مي گويند، چرا ايران اير به خريد اين تعداد هواپيما نياز دارد. آنها مي گويند ايران اير بدون کمک دولت قادر به تامين مالي اين قراردادهاي عظيم نخواهد بود و براي آموزش خلبانان و تکنسين هاي لازم جهت پرواز و ارائه خدمات به اين هواپيماها با مشکل مواجه خواهد شد.
پاتريک کلاوسون، مدير تحقيقات انستيتوي سياست هاي شرق دور واشنگتن در اين باره گفت: «ايرفرانس کمتر از ... اين تعداد هواپيمايي که ايران اير مي خواهد خريداري کند در اختيار دارد. بنابراين به هيچ وجه روشن نيست که چرا اين شرکت فکر مي کند مي تواند مسافران کافي براي پر کردن اين تعداد هواپيما پيدا کند.»
تا زماني که خزانه داري آمريکا ابهام زدايي بيشتري براي اطمينان بخشيدن به بانک هاي غربي جهت همکاري با ايران انجام ندهد، ايران به دشواري مي تواند از عهده تامين مالي اين قراردادها برآيد.
تحريم هاي آمريکا در زمينه بانکي از جمله محدوديت معامله به دلار همچنان پابرجاست و بانک ها تمايلي به تامين مالي قراردادهاي ايران ندارند تا اين که اين ابهام برطرف شود و مشخص شود که چه همکاري هايي براي آنها مجاز است و چه همکاري هايي غير مجاز.